Jakie koszty wiążą się ze wszczęciem sprawy o rozwód?
Zgodnie ze statystykami dostępnymi w ramach narzędzia Google Trends, niezmiennie jednym z najczęściej wyszukiwanych fraz dotyczących postępowania rozwodowego jest fraza: "Ile kosztuje rozwód"? Jak powszechnie wiadomo koszty uczestnictwa w sprawach sądowych nie należą niestety do najniższych, więc obawa z tym związana jest oczywiście całkowicie uzasadniona.
Poniżej przedstawiam koszty wiążące się z udziałem w postępowaniu rozwodowym, do których należą w szczególności koszty opłat sądowych, wynagrodzenia pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym, koszty opłaty skarbowej oraz ewentualne koszty procesu, które strona "przegrywająca" zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi.
Opłaty sądowe
Opłata sądowa od pozwu o rozwód
Zacznijmy od opłaty, której nie można niestety uniknąć, niezależnie od tego, czy w procesie chcesz być reprezentowany przez "profesjonalnego pełnomocnika" (adwokata lub radcę prawnego), czy też czujesz się na siłach, aby w sprawie występować samodzielnie.
Opłata sądowa w sprawie o rozwód jest stała i wynosi niezmiennie 600, 00 zł (tak stanowi art. 26 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Wysokość opłaty za rozpatrzenie sprawy przez sąd nie wydaje się być zatem wygórowana. Z kolei dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej przeznaczona jest tzw. instytucja "zwolnienia od kosztów sądowych".
Opłatę we wskazanej wysokości należy uiścić z góry, przy wniesieniu pozwu, np. za pomocą przelewu na rachunek bankowy odpowiedniego sądu. Numer rachunku można odnaleźć na stronach internetowych właściwych sądów - w Warszawie są to na chwilę sporządzania niniejszego wpisu:
- dla Sądu Okręgowego w Warszawie strona:
- dla Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie strona:
https://warszawapraga.so.gov.pl/ (strona główna i klikamy w zakładkę konta bankowe).
Opłatę sądową można wnieść także w kasie właściwego sądu (w formie bezgotówkowej oraz gotówkowej), a także na stronie systemu "e-Płatności" (portal e-Płatności), pod adresem https://oplaty.ms.gov.pl, a ponadto za pomocą przekazu pocztowego.
Warto wspomnieć przy tym, że w Sądzie Okręgowym w Warszawie, jak również w Sądzie Okręgowym Warszawa Praga w Warszawie znajdują się obecnie "opłatomaty" (samoobsługowe terminale płatnicze) za pomocą, których możemy dokonać opłaty sądowej.
Opłata sądowa w przypadku alimentów na rzecz małżonka, podziału wspólnego majątku oraz nakazania eksmisji
Poza opłatą w wysokości 600, 00 zł za wniesienie pozwu o rozwód, w pewnych sytuacjach może dojść do obciążenia strony innymi opłatami sądowymi, które zostaną już jednak pobrane po przeprowadzeniu postępowania.
Jak stanowi art. 26 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w razie zasądzenia alimentów na rzecz małżonka w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji, pobiera się od małżonka zobowiązanego opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia, a w razie nakazania eksmisji jednego z małżonków albo podziału wspólnego majątku pobiera się także opłatę w wysokości przewidzianej od pozwu lub wniosku w takiej sprawie.
Jeżeli chodzi o opłatę dotyczącą alimentów na małżonka (alimenty na małoletnie dzieci są zwolnione z opłat - w przypadku osób, które wnoszą o zasądzenie alimentów), będzie to opłata obliczona na podstawie art. 13 KSCU (czyli wspomnianej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) w zw. z art. 22 KPC (Kodeksu Postępowania Cywilnego) - brzmi skomplikowanie, ale już wyjaśniam.
Najpierw musimy wyliczyć tzw. wartość przedmiotu sporu. Zgodnie z art. 22 KPC, w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok, a jeżeli świadczenia trwają krócej niż rok - za cały czas ich trwania. Alimenty stanowią świadczenie powtarzające się, musimy zatem najpierw wyliczyć ich wartość za jeden rok. Dla uproszczenia jeżeli sąd zasądzi alimenty w wysokości 1000, 00 zł miesięcznie, ich wartość za jeden rok to 12 000 zł.
Następnie przyglądamy się wspomnianemu art. 13 ust. 1 KSCU. Zgodnie z jego treścią, w sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej:
1) do 500 złotych - w kwocie 30 złotych;
2) ponad 500 złotych do 1500 złotych - w kwocie 100 złotych;
3) ponad 1500 złotych do 4000 złotych - w kwocie 200 złotych;
4) ponad 4000 złotych do 7500 złotych - w kwocie 400 złotych;
5) ponad 7500 złotych do 10 000 złotych - w kwocie 500 złotych;
6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych - w kwocie 750 złotych;
7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych - w kwocie 1000 złotych.
Nasza wartość przedmiotu sporu (12 000 zł) znajduje się zatem w widełkach z punktu 6, a opłata w przypadku zasądzenia alimentów na rzecz małżonka wynosić będzie 750, 00 zł
Opłata sądowa w przypadku eksmisji wynosi natomiast 200, 00 zł (o tym stanowi z kolei art. 27 pkt 11 KSCU).
Ponadto ewentualna opłata sądowa w przypadku podziału majątku to opłata w wysokości 300, 00 zł (w przypadku przedstawienia we wniosku o podział majątku, projektu zgodnego podziału) albo 1000, 00 zł (kiedy strony mają odmienne żądania) - podstawę prawną wskazanych opłat stanowią odpowiednio art. 38 ust. 2 KSCU oraz art. 38 ust. 1 KSCU.
Wynagrodzenie pełnomocnika - adwokata lub radcy prawnego
Jeżeli chodzi o wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, będącego adwokatem albo radcą prawnym, za zastępstwo procesowe w sprawie o rozwód, to ceny kształtuje tzw. "rynek" i nie jest możliwe wskazanie z góry, jednej konkretnej ceny takiej usługi.
Co do zasady należy jednak liczyć się z wydatkiem, od dwóch tysięcy złotych (w najprostszych sprawach, gdy nie będziemy rozstrząsać kwestii winy za rozkład pożycia małżeńskiego, a strony nie posiadają małoletnich dzieci) poprzez wynagrodzenie wynoszące od kilku tysięcy złotych do kilkunastu tysięcy złotych (w bardziej skomplikowanych sprawach), za zastępstwo procesowe przed sądem jednej instancji. Oczywiście w pewnych sytuacjach mogą znaleźć się pełnomocnicy chętni do poprowadzenia sprawy za niższe honorarium. Niewątpliwie jednak pamiętajmy, aby przy wyborze pełnomocnika, wysokość wynagrodzenia nie była jedynym kryterium naszego wyboru.
W kancelarii Płonka Ozga Sokolnicki Adwokaci i Radcowie Prawni, dokonując wyceny usługi w sprawie rozwodowej bierzemy pod uwagę następujące czynniki: stopień skomplikowania sprawy, ustalony po przeprowadzeniu wywiadu z Klientem, a także takie okoliczności, jak: czy strony wnoszą o orzeczenie winy za rozkład pożycia małżeńskiego, czy strony posiadają małoletnie dzieci, w jakiej wysokości strony chcą dochodzić alimentów na dzieci, czy strony wnoszą o orzeczenie alimentów również na małżonka, czy w sprawie konieczne będzie orzeczenie o wspólnie zajmowanym mieszkaniu. Z kolei w przypadku objęcia umową także sprawy o podział majątku bierzemy pod uwagę liczbę składników majątkowych oraz ich wartość, a także ewentualne roszczenia dodatkowe z tytułu ustalenia nierównych udziałów w podziale majątku, czy też nakładów małżonków z majątku osobistego na majątek wspólny albo z majątku wspólnego na majątek osobisty.
W przypadku naszej kancelarii posługujemy się wynagrodzeniem ryczałtowym (stała kwota bez względu na liczbę czynności niezbędnych do podjęcia, aż do wydania wyroku przez sąd), płatnym z góry, z reguły w terminie 7 albo 14 dni od dnia zawarcia umowy (czasami rozkładamy zaproponowane wynagrodzenie na raty). Jakkolwiek nie jestem w stanie przesądzić z góry, jakie ostatecznie wynagrodzenie zaproponujemy danemu Klientowi, bowiem jak wspomniałem powyżej, zależy to od szeregu czynników, to jednak żeby pokazać chociaż ogólny obraz - ile może wynosić wynagrodzenie, najczęściej będzie ono kształtowało się w ramach "widełek" od 3000, 00 zł do 8000, 00 zł za postępowanie przed sądem I instancji. Czasami zaproponowane przez nas wynagrodzenie będzie oczywiście niższe (w najmniej skomplikowanych sprawach) albo wyższe (w tych bardziej skomplikowanych, co zdarza się w szczególności w zakresie sytuacji małoletnich dzieci stron albo skomplikowanego stanu faktycznego dotyczącego winy za rozkład pożycia małżeńskiego). Odrębnie dokonamy wyceny ewentualnej sprawy o podział majątku wspólnego. Pamiętaj jednak, że możesz całkowicie bez obaw skontaktować się z naszą kancelarią w celu dokonania przez nas nieodpłatnej wyceny sprawy (ewentualnie w sprawach bardziej skomplikowanych zaproponujemy udzielenie porady prawnej, której koszt zostanie zaliczony na poczet wynagrodzenia za prowadzenie całej sprawy).
Opłata skarbowa
Do powyższych kosztów, doliczyć należy już niewielki, na tle powyżej wskazanych, koszt tzw. "opłaty skarbowej" od udzielonego pełnomocnictwa, w przypadku reprezentacji strony przez adwokata lub radcę prawnego. Na rachunek właściwej gminy należy wnieść opłatę w wysokości 17,00 zł od udzielonego pełnomocnictwa. W Warszawie, od 1 stycznia 2020 roku opłatę skarbową należy wpłacać na jeden wspólny rachunek bankowy:
Urząd Miasta Stołecznego Warszawy
Centrum Obsługi Podatnika
21 1030 1508 0000 0005 5000 0070
Koszty zastępstwa procesowego
W przypadku postępowania rozwodowego, należy liczyć się także z ewentualnymi tzw. "kosztami zastępstwa procesowego". Strona przegrywająca sprawę (a któraś ze stron w określonym zakresie może być niestety stroną w rozumieniu KPC "przegrywająca") obowiązana jest bowiem zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
Co do zasady, do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
W przypadku zatem reprezentacji stron przez adwokata lub radcę prawnego, strona "przegrywająca" zobowiązana będzie, w odpowiednich proporcjach, do zwrotu drugiej stronie nie tylko poniesionej opłaty sądowej, ale także kosztów ustanowienia pełnomocnika, w wysokości określonej przez właściwe rozporządzenie.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi (na dzień sporządzenia wpisu na blogu): Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych, koszty zastepstwa adwokackiego lub radcowskiego w procesie o rozwód to kwota 720, 00 zł.
Drogi czytelniku, mam nadzieję, że niniejszy wpis przyczynił się do pogłębienia Twojej wiedzy, a w przypadku, gdybyś potrzebował pomocy w Twojej sprawie rozwodowej, skontaktuj się naszą kancelarią.
Łukasz Ozga, radca prawny, wspólnik Płonka Ozga Sokolnicki Adwokaci i Radcowie Prawni
ekspert prawny Business Centre Club
Comments